
Στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund με φορείς επιχορήγησης το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow ο οργανισμός Icon Greece υλοποίησε έργο με τίτλο «Εργαστήριο εκπαιδευτικών της Θράκης για την προώθηση της ισότητας των φύλων και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας και παιδαγωγικές παρεμβάσεις στη σχολική τάξη».
Αρχικά πραγματοποιήθηκε διήμερο εξ αποστάσεως σεμινάριο επιμόρφωσης 14 ωρών, με τη συμμετοχή 25 εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης Έβρου, Ροδόπης και Ξάνθης και στη συνέχεια οι εκπαιδευτικοί εφάρμοσαν παιδαγωγικές παρεμβάσεις στα σχολεία. Ακολούθησε η αποτίμηση των δράσεων από τους εκπαιδευτικούς και η παρουσίαση επιλεγμένων παρεμβάσεων στην εκδήλωση λήξης του έργου. Συνολικά εκπαιδεύτηκαν 676 μαθητές.
Η ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών και στη συνέχεια των μαθητών μέσω των εκπαιδευτικών παρείχε μια ευκαιρία για ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς η ισότητα των φύλων είναι αναγκαία προϋπόθεση για την επίτευξη ειρηνικών και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνιών για βιώσιμη ανάπτυξη.
Το ενδιαφέρον που επέδειξε η εκπαιδευτική κοινότητα ξεπέρασε την αρχική πρόβλεψη καθώς στην πρόσκληση του έργου τον Νοέμβριο του 2022 ανταποκρίθηκαν 54 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των νομών Έβρου, Ροδόπης και Ξάνθης. Τελικά στο διήμερο επιμορφωτικό εργαστήριο στις 9 και 10 Δεκεμβρίου 2022 έλαβαν μέρος 25 εκπαιδευτικοί.
Την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ανέλαβαν πιστοποιημένοι εκπαιδευτές ενηλίκων με πείρα στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στο θέμα της Ισότητας. Η μεθοδολογία βασιζόταν στις αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων και περιλάμβανε συμμετοχικές δραστηριότητες που αξιοποιούν την πείρα και τις γνώσεις των επιμορφούμενων, όπως μελέτες περίπτωσης, think pair share, jigsaw, συζήτηση και άλλες βιωματικές δραστηριότητες.
Οι εκπαιδευτικοί αλληλεπίδρασαν μεταξύ τους και με τους επιμορφωτές, αντάλλαξαν τις εμπειρίες τους, καλές πρακτικές και ενδιαφέρουσες απόψεις για το θέμα της ισότητας αναπτύσσοντας μια κοινότητα πρακτικής και μάθησης. Στο πλαίσιο αυτού του διήμερου εργαστηρίου επιχειρήθηκε ο σχεδιασμός των παρεμβάσεων στην τάξη.
Οι εκπαιδευτικοί αποτίμησαν στην πλειοψηφία τους θετικά το περιεχόμενο του επιμορφωτικού προγράμματος, τις εκπαιδευτικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν, το εκπαιδευτικό υλικό, την επάρκεια του χρόνου για κάλυψη των θεμάτων, την οργάνωση, τα εκπαιδευτικά μέσα (εξοπλισμός, κ.λπ.) τη θεματολογία. Επίσης θετική ήταν η αποτίμηση για τους εκπαιδευτές σε επίπεδο γνώσεων και σε επίπεδο κλίματος και συνεργασίας. Αξιολόγησαν συνολικά το επιμορφωτικό πρόγραμμα θετικά και απάντησαν ότι αυτό ανταποκρινόταν στις ανάγκες τους.
Ανάμεσα σε άλλα οι εκπαιδευτικοί αναφέρουν στις παρατηρήσεις τους:
- “Περιμένουμε με χαρά την επόμενη συνεργασία μας!”
- “Από τα καλύτερα επιμορφωτικά σεμινάρια που παρακολούθησα. Εξαιρετική οργάνωση και άριστα καταρτισμένοι εισηγητές.”
- “Από τις καλύτερες παρουσιάσεις στις οποίες συμμετείχα! Συγχαρητήρια!”
- “Περιμένουμε με χαρά την επόμενη συνεργασία μας!”
Ακολούθησε η περίοδος της εφαρμογής στην τάξη από τα μέσα Δεκεμβρίου έως τα μέσα Μαρτίου. Οι εκπαιδευτικοί υλοποίησαν παρεμβάσεις με τους μαθητές στα σχολεία τους με στόχο τον προβληματισμό και μία πρώτη αξιολόγηση/ αποτίμηση της πορείας του προγράμματος/ ανταπόκρισης των μαθητών, η οποία έγινε με εξ αποστάσεως υποστήριξη από τα μέλη της ομάδας έργου. 23 εκπαιδευτικοί ενεπλάκησαν ενεργά και λειτούργησαν ως πολλαπλασιαστές στο σχολείο τους αναπτύσσοντας διδακτικές εγαρμογές με τους μαθητές τους. Ο αριθμός των μαθητών που συμμετείχαν σε αυτές τις εφαρμογές ξεπέρασε κατά πολύ τον αρχικό σχεδιασμό και συνολικά συμμετείχαν στη διδακτική εφαρμογή: 676 μαθητές.
Αξίζει εδώ να παραθέσουμε τις μαρτυρίες των ίδιων των εκπαιδευτικών καθώς σχολιάζουν πώς η διδακτική εφαρμογή άλλαξε τη στάση των μαθητών απέναντι στο θέμα:
- “Καλλιέργησε την ενσυναίσθηση και την ευαισθητοποίηση των μαθητών, τους δημιούργησε προβληματισμούς για τις επικρατούσες αντιλήψεις, αύξησε τον αλληλοσεβασμό μεταξύ αγοριών και κοριτσιών, ενώ βοήθησε στην επαναξιολόγηση των στερεοτυπικών ρόλων.”
- “Με τη συγκεκριμένη διδακτική εφαρμογή δόθηκε η δυνατότητα στους μαθητές και τις μαθήτριες του σχολείου μας να μιλήσουν για ένα θέμα το οποίο έρχεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο διαρκώς στην επικαιρότητα. Έτσι, ευαισθητοποιήθηκαν και, εκτός αυτού, εξέφρασαν με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο τις απόψεις και τις σκέψεις τους για τα φαινόμενα αυτά. Το σημαντικότερο είναι πως τα περισσότερα εξ αυτών είναι της άποψης πως για τα ζητήματα αυτά πρέπει να μιλούμε με όποιον τρόπο μπορούμε, σταματώντας τη βία, ει δυνατόν, εν τη γενέσει της.”
- “Με την συγκεκριμένη διδακτική εφαρμογή οι μαθητές/τριες μας είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για το θέμα της έμφυλης βίας, να ευαισθητοποιηθούν και να εκφράσουν με το δικό τους τρόπο τις σκέψεις τους και τις ανησυχίες τους.”
- “Αντιλήφθηκαν σε μεγάλο βαθμό τις αδικαιολόγητες διακρίσεις που υπάρχουν ανάμεσα στα δύο φύλα.
- “Σκέφτηκαν ότι οι γυναίκες και οι άντρες πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα.”
- “Σκέφτηκαν κριτικά απέναντι στα στερεότυπα που αφορούν στα δύο φύλα.”
- “Προσπάθησα να προσεγγίσω το θέμα της έμφυλης βίας με παιγνιώδη τρόπο λόγω του μικρού της ηλικίας των παιδιών. βλέποντας στη συνέχεια τον τροπο που αλληλοεπιδρούσαν τα παιδιά μεταξύ τους και τις φιλικές σχέσεις που αναπτύχθηκαν τόσο μεταξύ αγοριών και κοριτσιών όσο και το ότι όλα μαζί τα παιδιά έπαιζαν διάφορους ρόλους στο κουκλόσπιτο πιστεύω ότι η δράση λειτούργησε θετικά.”
- “Οι μαθητές ένιωσαν άνετα κατά τη διάρκεια του μαθήματος και την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων και του διαλλείματος έπαιξαν με μεγαλύτερη ευκολία μεταξύ τους.”
- “ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΑΝ ΟΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΙΑΚΡΙΣΗ/ ΥΠΟΤΙΜΗΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ.”
Στις παρατηρήσεις τους τέλος οι εκπαιδευτικοί αναφέρουν ότι καλό θα ήταν τέτοιες δράσεις να επαναλαμβάνονται ως υπενθύμιση του χρέους μας απέναντι σε κάθε άνθρωπο που υφίσταται βία. Επίσης αναφέρουν ότι με αφορμή τη συγκεκριμένη διδακτική εφαρμογή τους δόθηκε η ευκαιρία να ανακαλύψουν τα ταλέντα των μαθητών τους στη ζωγραφική και την ποίηση αλλά και να συνειδητοποιήσουν πόσο ευαισθητοποιημένοι είναι απέναντι στην έμφυλη βία.
Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους € 13,5 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.